وبلاگ شخصی حسین رضازاده

حادثه آتش سوزی مدرسه اسوه حسنه زاهدان و چند نکته

حضور کوتاهم در استان سیستان و بلوچستان مصادف شد با حادثه ناگوار آتش سوزی در مدرسه اسوه حسنه زاهدان و فوت چهار دانش آموز دختر، که قربانی "بی درایتی و بی مسئولیتی" و به نوعی "عدم توسعه" شدند. کودکان مظلومی که بقا و زندگی شان به حمایتهای بزرگترها وابسته است.

متاسفانه فراوانی حوادث این چنینی در کشورمان آن قدر زیاد است که به تکرارشان عادت کرده ایم. حوادثی مثل آتش سوزی ساختمان پلاسکو، کشتی سانچی، قطار نیشابور، و حوادث آتش سوزی در مدارس دیگر.

معمولا بعد از این حوادث، بدنبال یک مقصر می گردیم و با یافتن و محکوم کردن آن، خیالمان آسوده و وجدانمان راحت می شود. غافل از اینکه این حوادث معمولا یک مقصر خاص نداشته و ندارند و در طول زمان و به تدریج و مرحله به مرحله رخ می دهند و چه بسا خود ما نیز سهمی در بوجودآمدن آنها داشته باشیم.

همانطور که طبق قانون قورباغه پخته، قورباغه ای که در آبی که به تدریج در حال ولرم و داغ شدن است متوجه تغییرات تدریجی نمی شود (تا زمانیکه دیگر کار از کار گذشته است)، ما نیز معمولا از درک تغییرات تدریجی غافل هستیم.

در حادثه آتش سوزی اخیر نیز بنظرم می توان از این منظر به موضوع توجه کرد که در طول زمان و چگونه چه عواملی باعث رخ دادن حادثه مذکور شده اند.

وضعیت غیرایمن کلاس (از جمله وسیله گرمایشی، موکت بودن کف کلاس و . ) فقدان وسایل اطفاء حریق، عدم پیش بینی و آموزش رفتار افراد در شرایط بحرانی، نبود معلم یا ناظر در کلاس در زمان حریق، عدم آمادگی و سوء عملکرد کادر مدرسه و حتی عدم حساسیت لازم در والدین دانش آموزان نسبت به وضعیت ایمنی کلاس، ضعف نظارت بازرسین و کارشناسان اداره آموزش و پرورش، آتش نشانی و سایر ارگانهای ذیمدخل، عدم تخصیص اعتبار لازم و . در طول زمان وجود داشته اند. ولی احتمالا توجه و حساسیت اکثریت افراد ذینفع و ذیربط را برنیانگیخته اند.

اغلب بجای درس آموزی از اتفاقات گذشته، و بررسی علل رویدادها، با آویختن به آنها و در مواردی با فلسفه بافی و دنبال تقدیر و حکمت و خیریت امور، گشتن خودمان را مشغول می سازیم.

بنظر میرسد پذیرش قصورات، اولین گام در جهت حل چنین مسائلی است. وقتی ما از توهم دانایی و توانایی در قبال مسئولیتهایمان که فارغش هستیم بیرون بیاییم تازه می توانیم بپذیریم که برویم و یاد بگیریم، آموزش ببینیم و روشهای تکراری و غلط قدیمی را کنار بگذاریم و هم خودمان و هم جامعه مان را از نو بسازیم.

علاوه براین باید یاد بگیریم نسبت به آنچه درست انجام نمی شود اعتراض و انتقاد منصفانه کنیم، و یا حداقل سعی کنیم در کارهایمان، آن اشتباهات و قصورها را تکرار نکنیم. در هر اقدامی به منافع جمعی و بلندمدت جامعه بیاندیشیم. همانطور که فاجعه ها و اتفاقات بد به تدریج و آرامی و ذره ذره روی میدهند، پیشرفتها و رویدادهای خوب نیز به تدریج و مرحله به مرحله بوجود می آیند، کافیست به مسئولیتهایمان در ساختن آینده بهتر واقف و حساس باشیم